Patriotten
Waar waren we gebleven ? Oh ja Ik had een Mailtje naar Joost Rosendaal gestuurd, en wat denkt u? Ik krijg netjes een mailtje terug, welke ik u verkort toon.
details weergeven 13:28 (6 uren geleden)
Geachte heer Kouwenberg,
Uw familienaam komt mij zeer bekend voor. In de jaren zeventig kwam ik veel op het gemeentearchief Waalwijk waar toen een oude archivaris werkte, Couwenbergh genaamd, die veel onderzoek deed naar zijn familie. Ik kan mij nog herinneren dat hij beweerde dat ze allemaal uit België afkomstig waren. Op het archief in Waalwijk zijn volgens mij nog aantekeningen van zijn genealogisch onderzoek te vinden.
De naam waar u naar vroeg komt inderdaad in mijn database voor. Zie hieronder:
pn[1462]
bn1[0318 Lden 2e kl.] bn2[0377 II-2] bs1[30] bs2[36] bs3[90]
ink[1000] trk[1872]
an[Kouwenberg (Couwenberg, Cauwenberg)]
vn[Hendrik]
gp[Leiden] gb[17480700/17490300]
ov[] op[]
gd[RK] ad[] ac[]
wp[Leiden -17871005; Antwerpen -17880115; St. Omer 17880122-17880819,Gravelines
17880819-17950430; Republiek 1795-]
adm[17880123]
ber[Franse en Spaanse stoelenmakersbaas (178801-179206)]
soc[Q 91; V 91; DA 93]
fam[178802-1789: 1 v, 6 k]
vr[Theresia Brouwer]
br[L 1; 2.1.Ma; F/15/3503ac; F/15/3503zo; Hub 1; Hub 3; PAB 19;UBL 1; PAB 28]
numm[430] nr[A 244 was 271]
kind 1 Elizabeth gb Leiden 17711216 RK
2 Petrus gb Leiden 17750419 RK
3 Henricus Antoniusgb Leiden 17780520 RK
4 Maria Theresia gb Leiden 17800921 RK
5 Theodorus Adriaan gb Leiden 17821010 RK
6 Adriaan Laurens gb Leiden 17841124 RK
7 Joanna Theresia gb Leiden 17870113 RK
8 zoon gb 17890000
9 dochter gb 17910000
10 dochter gb 17940000
Er zouden dus zelfs nog drie kinderen in Frankrijk geboren zijn. Voor uitleg van de afkortingen en de context verwijs ik u naar de CD-rom en het boek.
Succes met uw onderzoek.
Met vriendelijke groet,
Joost Rosendaal
Natuurlijk gelijk het boek besteld want het genealogie virus komt zowat m’n oren uit en brand in mijn hoofd.
Na het boek doorgeworsteld te hebben, wat achteraf best wel mee viel, 735 blz.....Pffff
(ik was maar een mbo stuutje)en heel wat meer te weten gekomen over de politiek van die tijd, herinner ik mij weer een versje van mijn vader het luid als volgt:
Hup Majanneke stroop in't panneke
laten we de poppekens dansen
eerst was d'r de Pruis in't land
en nu die kale Fransen.
Met wat stroop krijgt men iedereen mee, en met die kale Fransen werd dus de “armen berooide Fransen bedoeld,
Kortom of je nu gebeten wordt door de kat of de hond zeer doet het altijd!
Ik geloof dat we dit versje vandaag de dag maar weer moeten laten leren op de scholen.
Maar goed ,
ik heb enkele smeuïge details voor u uit het boek en de cd:
In 1786-1687 was Hendrik lid van een exercitie genootschap in leiden. (een soort burgerbescherming later B.B. genaamd ) Hij diende onder Hopman Snoeck en Goorberg, en hielp mee in de verdediging van Woerden en Oude water. Daarna in een vliegend leger, nee niet met een F16, maar een klein leger dat snel van de ene naar de andere plaats kon reizen (light travling noemen ze dit tegenwoordig) van Majoor V. van der Meulen en Cornel van Santheuvel en D. van Lange en naderhand onder het corps jagers van Kaptein. Huygens.
Hij verbleef 6 weken in Utrecht, keerde terug naar Leiden, om later weer in een vliegend leger via Woerden en Oudewater terug te gaan naar Utrecht om daar 4 weken te verblijven. Daarna werd hij uit dienst ontslagen, en hielp ,omdat hij toch niets te doen had, bij opwerpen van een batterij en het exerceren tot enige dagen na de val van Utrecht.
Terug gekeerd in Leiden werd hij op 03-10-1787 gemolesteerd en in elkaar geslagen door een
woedende bende orangisten die hem uitscholden voor "Bliksemse soodemieter nu
sulle me u doot trappen donderse verraader", hierbij raakten twee van zijn vingers
stijf getrapt waardoor hij geen handenarbeid meer kon verrichten.
Enkele dagen later op 07-10-1787 werd zijn huis geplunderd, ruiten ingegooid met kegels (zie volgend citaat). Hij moest vluchten. Zijn vrouw en 7 kinderen achterlatend.
Tijdens zijn vluchtte via Rotterdam (hij verbleef daar enige dagen) is hij door gereisd naar Antwerpen waar hij zijn vrouw en 7 kinderen liet over komen en verbleef daar 13 weken.
Vertrok naar Frankrijk waar hij op 22-01-1788 in de leger vesting van St. Omaar aankwam.
Daar werd hem een uitkering gegeven van 30 Livres in de week. Op 10 Maart kreeg hij een verhoging van 6 livres wat een totaal gaf van 36 Livres in de week.. Echter omdat er veel vluchtelingen en ruimte beperkt was, waardoor de spanningen hoog op liepen, is hij door gezonden op 19-08-1788 naar een leegstaand leger fort bij Gravelines (nabij Duinkerke) waar hij in 1789 een zoon kreeg . Hiervoor kreeg hij in April een extra understand van 72 Livres. Na Juni 1789 werd het verlaagt naar 90 Livres per maand (een kwart minder! ) In januari 1790 kreeg hij wel een extra in verband met ziekte van zijn gezin 14 Livres.
In december 1791 zien we dat hij weer een extra understand krijgt van 72 Livres omdat zijn vrouw weer zwanger van een dochter is. Het noodlot slaat in Januari 1792 toe en zijn gezin is weer ziek en weer krijgt hij een extra understand van 16 Livres .Er word vermeld dat er in 1794 nog een dochter geboren is. Hendrik keerde uiterlijk 30-04-1795 met 9 kinderen terug naar Leiden.
Fort bij Gravelines waar Hendrik 7 jaar heeft doorgebracht.
2 water pompen in Gravelins vlak bij het fort waar Theresia water gehaald en de kinderen gespeeld zullen hebben.
Hij had op 07-03-1788 goederen staan bij wed. Van de Per in Duinkerke, het geld voor het halen van deze goederen werd voor hem betaald.
Hij was van december 1791 tot 20-2-1793 grenadier in compagnie van Kaptein Galisset.
Beschrijving van het uiterlijk van Hendrik
Uiterlijk op 18-4-1795 : 5 voet, 5 duim, kastanjebruin haar,
blauwe ogen, lange neus, grote mond, grote kin, onbedekt voorhoofd, ovaal
gezicht.
2 zonen zijn nu korporaal in 3e bat 2e HB]
Hij ontving een extra understand in:
april. 1789 voor zwangere vrouw 72 Livres;
januari 1790 voor ziekte van zijn gezin 14 Livres
december 1791 voor zwangere vrouw 72 Livres
juni 1792 voor ziekte van zijn kinderen 16 Livres
Mijn eerder geschetste beeld van hem op de barricades was dus zo gek nog niet!
Die patriottische rakker!
maar wat kunnen we verder opmaken uit deze toch wel interessante gegevens?
De aantekeningen bekijken zien we dat zijn vrouw Theresia in april 1789 en december 1791 in verwachting was en een extra understand (ondersteuning, bijstand) kreeg . Het jaartal 1794 wordt niet vermeld op de lijst, maar bij terug keer, zien we dat er in 1789 ,1791 en 1794 een kind geboren is.
Misschien was 1794 een jaar waarin deze patriotten zich toch wel koest moesten houden en niet teveel aandacht moesten vragen i.v.m. het veelvuldig gebruik van de guillotine door de Fransen o.l.v. Robbespiere, maar ik heb vernomen dat de understand daar in 1793 was afgeschaft wegens het gebrek aan gelden.
Een van deze drie daar geboren kinderen is ook daar zeker overleden want hij keert maar met 9 kinderen terug.
Een van de 2 kinderen is, met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid “mijn Franse ” Antoinette Elisabet.
Ik ben nu 3x het geboorte jaar 1791 tegengekomen.en 2x het jaar 1794
Alhoewel het Leids archief zegt dat zij in 1794 geboren is en de lijst van vluchtelingen ook een jaartal van 1794 vermeld, houd ik toch 1791 aan omdat zij zelf zegt in de geboorte aktes van haar twee kinderen dat zij in 1791 geboren is.
In ieder geval keert Hendrik in april 1795 terug met (9 kinderen) waarvan, de in Frankrijk 3 geboren kinderen, alleen Antoinette later wordt vermeld, dus vermoed ik dat het andere kind tijdens of na de terugreis ook is overleden.
(p.s. Als iemand daar in de buurt is moet hij toch maar even naar de R.K. Kerk daar gaan, en naar de doopregisters vragen.)
.
